فصلها و سنتهای غذایی مفید
حتما شما هم شنیدهاید که افراد مسن تاکید دارند در شب یلدا و طبق سنن قدیمی باید حتما هندوانه بخوریم تا در تابستان بدنمان دچار کمآبی و گرمازدگی نشود.
این استدلال البته عامیانه و دور از واقعیات علمی است، اما همه سنتهای دیرینه ما در تغذیه و آشپزی اینگونه نیستند و بسیاری از آنها پیرو تجارب و نکات علمی مختلفی هستند. هر فصل به فراخور میزان دما و ویژگیهای خود سبکی از زندگی و حتی خورد و خوراک را به ما انسانها دیکته میکند.
ما در کشوری چهار فصل زندگی میکنیم و باید در سرما بدنمان را از آسیبهایی که برودت میتواند به آن بزند و در تابستان از آسیبهایی که گرما و کمآبی میتواند داشته باشد حفظ کنیم.
همانطور که در سرما سعی میکنیم پوششی گرم و مناسب داشته و در تابستان حواسمان هست از پارچههای نخی و خنک و لباسهای سبک استفاده کنیم، باید در زمینه تغذیه نیز نکتهسنج بوده و به بهترین نحو عمل کنیم. خوشبختانه طبیعت نیز در این زمینه هوشمندانه عمل میکند و در هر فصل، زمین محصولاتی هماهنگ و موزون با طبع روزگار پرورانده و در اختیار ما قرار میدهد.
تابستان فصل گرما، جنب و جوش، سفر و البته عطش و نیاز به استفاده از مایعات، میوههای آبدار و گرایش به سمت خوراکیهایی با طبع خنک و ملایم است. آلبالو، آلو، گوجهسبز و ریواس، نوبرانههایی هستند که در ابتدای تابستان در دسترس قرار دارند و میتوان با آنها انواع خوراک را تهیه کرد. گوجهسبز به واسطه مزه ترشش از میوههای مورد علاقه کودکان و نوجوانان است و با استفاده از آن در خوراكها میتوان کودکان را به خوردن خوراكهايي که حتی به آن بیعلاقه هستند تشویق کرد. معمولا کودکان علاقهای به صرف خورش کرفس و یا دلمه کلم ندارند، اما اگر در همین خوراكها از گوجهسبزهای ترش استفاده شود، کودکان برای تناولشان رغبت پیدا میکنند، همچنین خورش و آش گوجهسبز و خورش ریواس، نیز از خوراكهاي خوشمزهای هستند که ميتوان در ماه ابتدایی تابستان، آنها را طبخ کرد.
با گذر از ماه ابتدایی تابستان، برگ درختان به بزرگترین اندازه رسیده و غنای غذاییشان نیز در بالاترین حد قرار میگیرد؛ بنابراین این ماهها بهترین فرصت برای پختن دلمه برگ مو است. برگ انگور، علاوه بر داشتن 14 نوع ماده غذایی و ویتامین به بهبود عملکرد دستگاه گوارش و جذب مواد غذایی آن کمک میکند.
سالادهای خوشمزه با توجه به تازه بودن صیفیجات و سبزیجات نیز یکی دیگر از زینتهای سفرههای رنگین در تابستانِ سراسر رنگ و زیبایی است، همچنین از دیرباز، صرف خوراكهاي سبک و به اصطلاح حاضری، مانند انواع املت و آبدوغ، نیز از خوراکهای پُرطرفدار تابستانی است که در وعدههای ناهار و شام میتوان صرف کرد.
از دیدگاه طب سنتی، همیشه بدن نیازمند خوراکهایی با طبع گرم است؛ بنابراین در کنار مواد غذایی با طبع خنک که در تابستان بیشتر مصرف میشود، از میوه و خوراكهايي با طبع گرم نیز نباید غافل شد. با استفاده از ادویهجات با طبع گرم و نعناع که مخصوص فصل تابستان است میتوان از این توصیه همیشگی طب سنتی نیز پیروی کرد.